(*7*)
(*7*)
Antik harikalar, günümüze kadar varlığını sürdüren antik medeniyetlerin mimari ve kültürel başarılarıdır. Çoğu zaman şimdiye kadar yaratılmış en etkisinde bırakan ve güzel sanat eserlerinden bazıları olarak kabul edilirler.
Bu yazı, Giza Piramitleri, Çin Seddi ve Babil'in Asma Bahçeleri de dahil olmak suretiyle en meşhur antik harikalardan bazılarının tarihini ve önemini araştırıyor. Ek olarak arkeologların bu antik alanları gelecek nesiller için korumada karşılaştıkları zorlukları da ele alıyor.
Dünyanın Antik Harikaları
Aşağıda, MÖ 5. yüzyılda Yunan tarihçi Herodot tarafınca derlenen dünyanın yedi antik harikasının sıralaması yer verilmiştir.
- Giza'daki Büyük Piramit (Mısır)
- Babil'in Asma Bahçeleri (Irak)
- Olympia'daki Zeus Heykeli (Yunanistan)
- Efes'teki Artemis Tapınağı (Türkiye)
- Halikarnas Mozolesi (Türkiye)
- Rodos Heykeli (Yunanistan)
- İskenderiye Feneri (Mısır)
Bu yedi harikadan bir tek Giza'daki Büyük Piramit ve İskenderiye Feneri günümüze kadar ulaşabilmiştir. Öteki beş mükemmel ya yok olmuş veya zaman içinde mühim seviyede hasar görmüştür.
Giza Piramitleri
Giza Piramitleri, Mısır'ın Giza Platosu'nda, Kahire'nin derhal haricinde yer alır. Bunlar antik harikaların en eskisi ve en büyüğüdür ve dünyanın en mühim arkeolojik alanlarından biri olarak kabul edilir.
Piramitler, firavunlar Khufu, Khafre ve Menkaure için kabir olarak inşa edilmiştir. Yakınlardaki tepelerden çıkarılan ve buraya taşınan kireç taşı bloklarından yapılmıştır. En büyük piramit olan Khufu Büyük Piramidi'nin inşasının 20 yıldan fazla sürdüğü ve 2 milyondan fazla taş bloğu ihtiva ettiği tahmin edilmektedir.
Piramitler, eski Mısırlıların mühendislik ve mimari becerilerinin bir kanıtıdır. Ek olarak, onları inşa eden firavunların gücünün ve prestijinin bir simgesidir.
Çin Seddi
Çin Seddi, dünyanın en uzun insan yapımı yapısıdır. Şimal Çin süresince 6.000 kilometreden (3.700 mil) fazla uzanır ve 2.000 yıldan uzun bir müddet süresince inşa edilmiştir.
Duvar, kuzeyden gelen göçebe kabilelere karşı bir müdafaa olarak inşa edilmiştir. Taş, tuğla ve topraktan yapılmıştır ve çoğu zaman kuleler ve gözetleme direkleriyle güçlendirilmiştir. Büyük Duvar, Çin halkının mühendislik ve askeri başarısının bir kanıtıdır. Ek olarak Çin ulusunun birliğinin ve gücünün bir sembolüdür.
Babil'in Asma Bahçeleri
Babil'in Asma Bahçeleri antik dünyanın en meşhur harikalarından biridir, sadece varlıkları tarihçiler tarafınca hala tartışılmaktadır. Bazıları bunların MÖ 6. yüzyılda Babil Kralı II. Nebuchadnezzar tarafınca inşa edildiğine inanırken, ötekiler bunların bir efsaneleşmiş olduğuna inanmaktadır.
Bahçelerin Babil şehrindeki teraslı bir yamaçta inşa edilmiş olduğu söylenir. Kompleks bir kanal ve su kemerleri sistemiyle sulanırdı ve ağaçlar, çiçekler ve öteki bitkilerle doluydu. Bahçeler antik çağlarda popüler bir gezinsel çekim merkeziydi ve dünyanın en güzel yerlerinden biri olduğu söylenirdi.
Olympia'daki Zeus Heykeli
Olympia'daki Zeus Heykeli, Olympia'daki Zeus Tapınağı'nda bulunan Yunan tanrısı Zeus'un kocaman bir heykeliydi. Antik dünyanın en büyük ve en meşhur heykellerinden bir tanesiydi.
Heykel fildişi ve altından yapılmıştı ve 12 metreden (ayak) uzundu. MÖ 5. yüzyılda Yunan heykeltıraş Phidias tarafınca yaratıldı. Heykel, MÖ 4. yüzyılda çıkan bir yangında yok oldu.
| Hususiyet | Izahat |
|---|---|
| Antik harikalar | Antik dünyanın yedi harikası, insan yaratıcılığı ve mühendisliğinin en dikkat cazibeli eserleri olarak önde gelen anıtsal yapıların ve binaların bir listesiydi. |
| Zamanı manzaralar | Zamanı manzaralar, zamanla insan faaliyetleriyle şekillenen arazi alanlarıdır. Kentler, kasabalar, köyler ve öteki insan yerleşimlerinin yanı sıra dağlar, nehirler ve ormanlar benzer biçimde organik özellikleri de içerebilirler. |
| Antik kalıntılar | Antik kalıntılar, antik çağlarda yaratılmış binaların, yapıların ve öteki nesnelerin kalıntılarıdır. Dünyanın her yerinde bulunabilirler ve onları yaratan geçmiş medeniyetlere dair bir bakış sağlarlar. |
| Arkeoloji | Arkeoloji, maddi kalıntıların kurtarılması ve analizi yöntemiyle insanlık tarihinin incelenmesidir. Arkeologlar, geçmişte yaşamış insanların yaşamlarına dair içgörüler sağlayabilen arkeolojik alanları kazmak, incelemek ve yorumlamak için muhtelif yöntemler kullanırlar. |
| Zamanı gezim | Zamanı gezim, zamanı bölgeleri ve gezinsel bölgeleri ziyaret etmeye odaklanan bir gezim türüdür. Antik kalıntıları, zamanı şehirleri ve mühim zamanı yahut kültürel öneme haiz öteki bölgeleri ziyaret etmeyi içerebilir. |
II. Dünyanın Antik Harikaları
Dünyanın Antik Harikaları, hayattaki en şaşırtıcı ve hayranlık uyandırıcı olarak önde gelen yedi yapı ve anıtın bir listesiydi. Herodot, Yaşlı Plinius ve Sidonlu Antipater dahil olmak suretiyle muhtelif antik yazarlar tarafınca derlendiler. Özgün sıralama aşağıdaki harikaları içeriyordu:
- Giza'daki Büyük Piramit (Mısır)
- Babil'in Asma Bahçeleri (Irak)
- Olympia'daki Zeus Heykeli (Yunanistan)
- Efes'teki Artemis Tapınağı (Türkiye)
- Halikarnas Mozolesi (Türkiye)
- Rodos Heykeli (Yunanistan)
- İskenderiye Feneri (Mısır)
Bu yedi harikadan yalnızca Giza'daki Büyük Piramit bugün hala ayaktadır. Öteki altı mükemmel ya yok edilmiş veya zaman içinde mühim seviyede değiştirilmiştir.
III. Giza Piramitleri
Giza Piramitleri, Mısır'ın Kahire şehrinin eteklerindeki Giza Platosu'nda yer alır. Bunlar, Antik Dünyanın Yedi Harikası'nın en eski ve en büyüğüdür ve MÖ 25-2490 yılları aralığında inşa edilmiş olduğu tahmin edilmektedir. Üç piramit, Khufu Piramidi (Büyük Piramit olarak da bilinir), Khafre Piramidi ve Mikerinos Piramidi'dir. Büyük Piramit, üçünün en büyüğüdür ve Antik Dünyanın Yedi Harikası'ndan bugün hala ayakta kalan tek piramittir.
Giza Piramitleri, UNESCO Dünya Mirası Alanıdır ve dünyanın en popüler gezinsel yerlerinden biridir. Eski Mısırlıların mühendislik ve mimari becerilerinin bir kanıtıdır ve günümüzde insanları büyülemeye ve esin vermeye devam etmektedir.
II. Dünyanın Antik Harikaları
Dünyanın Antik Harikaları, antik dünyada inşa edilmiş yedi olağanüstü yapıdan oluşan bir gruptu. Zamanlarının en etkisinde bırakan mimari ve mühendislik eserleri olarak kabul ediliyorlardı. Dünyanın Antik Harikaları şunlardı:
- Giza'daki Büyük Piramit (Mısır)
- Babil'in Asma Bahçeleri (Irak)
- Olympia'daki Zeus Heykeli (Yunanistan)
- Efes'teki Artemis Tapınağı (Türkiye)
- Halikarnas Mozolesi (Türkiye)
- Rodos Heykeli (Yunanistan)
- İskenderiye Feneri (Mısır)
Dünyanın yedi Antik Harikası'ndan yalnızca Giza'daki Büyük Piramitleri günümüze ulaşmıştır. Öteki altı harikası ya organik afetler veya savaşlar kararı yok olmuştur. Sadece kalıntıları bugün hala ayaktadır ve antik dünyanın yaratıcılığının ve ustalığının bir kanıtıdır.
V. Babil'in Asma Bahçeleri
Babil'in Asma Bahçeleri, Antik Dünyanın Yedi Harikasından bir tanesiydi. Günümüzde Irak'ta bulunan antik Babil şehrinde yer almaktaydılar. Bahçeler, MÖ 6. yüzyılda Kral II. Nebuchadnezzar tarafınca yaptırılmıştı. Birbirlerinin üstüne inşa edilmiş bir takım terastan oluşuyordu ve ağaçlar, çiçekler ve öteki bitkilerle dikiliyordu. Bahçeler, sıcak ve kuru çölün ortasında serin ve ferahlatıcı bir vaha sağlamak için tasarlanmıştı.
Babil'in Asma Bahçeleri antik dünyanın en meşhur harikalarından bir tanesiydi. Herodot, Strabo ve Diodorus Siculus benzer biçimde birçok antik yazar tarafınca tanımlanmıştır. Sadece bahçelerin hakikaten var olup olmadığı hikayesinde birtakım tartışmalar vardır. Birtakım akademisyenler bunların bir tek bir efsaneleşmiş olduğuna inanırken, ötekiler reel olduğuna inanmaktadır.
Babil'in Asma Bahçeleri hakikaten var olmuşsa, muhtemelen MÖ 1. yüzyılda yok edilmişlerdir. Babil şehri MÖ 539'da Romalılar tarafınca yok edilmiş ve bahçeler de muhtemelen hem de yok edilmiştir.
Babil'in Asma Bahçeleri, antik dünyanın güzelliğinin ve yaratıcılığının bir simgesidir. Tabiatın ve insan hayal gücünün gücünün bir hatırlatıcısıdır.
VI. Olympia'daki Zeus Heykeli
Olympia'daki Zeus Heykeli, Yunanistan'ın Olympia kentindeki Zeus Tapınağı'nda bulunan Yunan tanrılarının kralı Zeus'un kocaman bir heykeliydi. Antik Dünyanın Yedi Harikası'ndan bir tanesiydi. Heykel, MÖ 4-4 yılları aralığında Yunan heykeltıraş Phidias tarafınca yontulmuştu. Altın ve fildişinden yapılmıştı ve ortalama olarak bir ayak boyundaydı. Heykel, MS 5. yüzyılda çıkan bir yangında yok oldu.
VII. Efes'teki Artemis Tapınağı
Efes'teki Artemis Tapınağı, Antik Dünyanın Yedi Harikasından bir tanesiydi. MÖ 6. yüzyılda inşa edilmiş ve tanrıça Artemis'e adanmıştı. Mabet MÖ 356'da bir yangında yok oldu ve tekrar hiç yine inşa edilmedi. Tapınağın kalıntıları Türkiye'deki Efes şehrinde bulunmaktadır.
Artemis Tapınağı antik dünyanın en büyük tapınaklarından bir tanesiydi. Mermerden yapılmıştı ve 127 sütundan oluşan bir sütun dizisi vardı. Mabet heykeller ve kabartmalarla süslenmişti. En meşhur heykel Pheidias'ın Artemis heykeliydi.
Artemis Tapınağı, antik dünyanın her yerinden gelen insanoğlu için bir hac yeriydi. Bununla birlikte bir tecim ve alışveriş merkeziydi. Mabet MÖ 356'da bir yangında yok oldu ve tekrar hiç yine inşa edilmedi. Tapınağın kalıntıları Türkiye'deki Efes şehrinde bulunmaktadır.
Halikarnas Mozolesi
Halikarnas Mozolesi, MÖ 4. yüzyılda Pers İmparatorluğu'nun hükümdarı Mausolus için inşa edilmiş bir mezardı. Günümüzde Türkiye'nin Bodrum olarak malum Halikarnas şehrinde bulunuyordu. Mozole, Antik Dünyanın Yedi Harikası'ndan bir tanesiydi ve sürecinin en muhteşem yapılarından biri olarak kabul ediliyordu.
Türbe bir piramit biçiminde inşa edilmiş ve heykeller ve kabartmalarla süslenmiştir. Bir o kadar güzel olduğu söylenir ki, herhangi bir büyük mezarı tarif etmek için “türbe” kelimesinin kullanılmasına esin kaynağı olmuştur.
Türbe, MS 12. yüzyılda gerçekleştirilen bir depremle yıkılmış ve günümüze bir tek birkaç kalıntı kalmıştır. Sadece Türbe, hala antik dünyanın en mühim ve güzel yapılarından biri olarak kabul edilmektedir.
IX. Rodos Heykeli
Rodos Heykeli, MÖ 3. yüzyılda Rodos adasında inşa edilen Yunan tanrısı Helios'un devasa bir heykeliydi. Antik Dünyanın Yedi Harikasından bir tanesiydi ve antik dönemin en büyük sanat eserlerinden biri olarak kabul ediliyordu. Heykel 1,5 metreden uzundu ve bronzdan yapılmıştı. MÖ 226'da bir depremle yıkıldı ve kalıntıları 19. yüzyıla kadar yine keşfedilmedi.
Rodos Heykeli, Rodos kent devletinin gücünün ve zenginliğinin bir simgesiydi. Ek olarak popüler bir gezinsel albeni merkeziydi ve dünyanın dört bir yanından birçok insan onu görmek için geliyordu. Heykel o denli ünlüydü ki Strabo ve Yaşlı Plinius benzer biçimde antik yazarların yazılarında bile bahsedilmişti.
Rodos Heykeli, mühendislik ve mimari açısından dikkate kıymet bir başarıydı. Kompleks bir vinç ve makara sistemi kullanılarak inşa edildi ve tamamlanması 12 yıldan fazla sürdü. Heykel o denli büyüktü ki kilometrelerce öteden görülebiliyordu. Ek olarak oldukca etkisinde bırakan bir görüntüydü ve ziyaretçilerin kendilerini bir tanrının huzurundaymış benzer biçimde hissetmelerini sağlamış olduğu söyleniyor.
Rodos Heykeli, Rodos kent devletinin gücünün ve zenginliğinin bir simgesiydi. Ek olarak popüler bir gezinsel albeni merkeziydi ve dünyanın dört bir yanından birçok insan onu görmek için geliyordu. Heykel o denli ünlüydü ki Strabo ve Yaşlı Plinius benzer biçimde antik yazarların yazılarında bile bahsedilmişti.
S: Dünyanın yedi antik harikası nedir?
A: Dünyanın yedi antik harikası şunlardır: Giza Piramitleri, Babil'in Asma Bahçeleri, Olimpiya'daki Zeus Heykeli, Efes'teki Artemis Tapınağı, Halikarnas Mozolesi, Rodos Heykeli ve İskenderiye Feneri.
S: Dünyanın antik harikaları niçin yıkıldı?
A: Dünyanın antik harikaları organik afetler, savaşlar ve ihmaller benzer biçimde muhtelif faktörler tarafınca yok edildi. Örnek olarak Giza'daki Büyük Piramitleri depremler ve yağmalamalar sebebiyle hasar görmüş oldu. Babil'in Asma Bahçeleri bir sel tarafınca yok edildi. Olympia'daki Zeus Heykeli bir yangınla yok oldu. Efes'teki Artemis Tapınağı bir depremle yok oldu. Halikarnas Mozolesi bir zelzele ve yangınla yok oldu. Rodos Heykeli bir depremle yok oldu. İskenderiye Feneri bir zelzele ve bir tsunami tarafınca yok oldu.
S: Dünyanın çağdaş harikaları nedir?
A: Dünyanın çağdaş harikaları içinde Eyfel Kulesi, Hürriyet Heykeli, Çin Seddi, Tac Mahal ve Sidney Opera Binası yer alır.
0 Yorum